ENDOMETRİOZİS
Endometriozis nasıl oluşur ?
Endometriozisin nedeni tam olarak bilinmemesine rağmen ileri sürülen en kuvvetli teori retrograd menstrasyondur. Bu teoriye göre adet zamanında endometriumun canlı parçaları tubalar (Fallop tüpleri) yoluyla karın boşluğuna geçerek karın boşluğundaki organların dış yüzeyine ve/veya karın zarına implante olurlar ve implante oldukları bölgede gelişerek hastalık belirtilerinin ortaya çıkmasına yol açarlar (Bkz şekil; Kadın genital organlarının anatomisi). Bir diğer teori ise lenfatik ve hematojen yolla yayılımdır. Karaciğer, akciğer ve perikardda meydana gelen endometriozisin patogenezi bu vasküler teoriyle açıklanmaktadır.
Endometriozisi oluşturan doku östrojene duyarlı olduğundan endometriosis odakları hormonların bir adet dönemi boyunca neden olabileceği değişimleri gösterir ve her adet döneminde bu hücrelerde de kanama ve dökülme gibi değişiklikler olur. Zamanla karın içi boşluğundaki endometriozis dokularına karşı oluşan iltihabi cevabın neden olduğu bir süreç başlar. Bu iltihabi süreç sırasında çevre dokulara yapışıklıklar oluşur ve her adet döneminde bu durum tekrarlanarak devam eder. Bu süreç sonunda tutulan organlarda yapışıklıklar ve özellikle bağırsaklarda kısmi tıkanmalar meydana gelir. Endometriozis odakları yumurtalıklarda (overler) yer aldığında, her ay hormonların etkisi ile rahim iç zarına benzer şekilde kanamaya neden olduklarından, endometrioma adı verilen yumurtalık kistlerinin oluşmasına neden olurlar (çikolata kistleri).