ENDOSKOPİK ULTRASONOGRAFİ (EUS)
Prof.Dr.Ahmet Dobrucalı
EUS nedir ? Hangi amaçla kullanılır?
Ultrasonografi ses dalgalarını kullanarak iç organların görüntülenmesi yöntemidir. Özel bir cihaz kullanılarak gönderilen ses dalgalarının dokudan yansımasıyla görüntü elde edilmesi prensibine dayanır. Görüntüleme özelliği ile röntgene benzemekle birlikte radyasyon içermez. Ultrasonografi kilinik pratikte özellikke sindirim sistemi hastalıklarının teşhisinde sık olarak kullanılan bir yöntemdir. Ultrasonografi cihazları insan kulağının duyabileceği frenkanstan (15-20.000Hz) daha yüksek frekansta (1-30Mhz) ses dalgaları üretebilen cihazlardır (1Mhz=1.000.000 Hz). Endoskopik ultrasonografi (EUS), sindirim sistemi endoskopisinde kullanılan ve endoskop olarak adlandırılan cihazların uç kısmına ses dalgalarını yayan ve kaydeden bir mini ultrasonografi cihazı yerleştirilerek yapılır (Bkz. Gastroskopi). Bu amaçla geliştirilmiş özel endoskoplar üretilmiştir (EUS scope). EUS sindirim sistemindeki duvar katmanlarını ayrıntılı olarak gösterdiğinden sindirim sisteminde veya sindirim sistemine komşu organlarda oluşan tümörlerinin evrelenmesinde (tümörün büyüklüğü ve derinliği, lenf bezi ve komşu organ metastazı vb.) ve sindirim sisteminde epitel altında yerleşim gösteren lezyonların incelenmesinde kullanılır. Özellikle yemek borusu, mide, pankreas ve safra yollarının değerlendirilmesinde oldukça yardımcı bir yöntemdir ve yerine göre diğer görüntüleme yöntemlerinden daha üstündür. EUS ile sindirim siteminden ve sindirim sistemine komşu organlardan kaynaklanan tümörlerden doku örneği alınabilir, kist vb. oluşumlar boşaltılabilir (Girişimsel EUS).
Endosonografi cihazı
Endosonografi cihazı
EUS nasıl yapılır ? İşleme bağlı yan etkiler nelerdir?
EUS işlemi klasik endoskopiden farklı değildir (Bkz. Gastroskopi ve kolonoskopi). EUS hem üst (yemek borusu, mide ve onikiparmak barsağı) hem de alt sindirim sisteminde (kalın barsak) uygulanabilir. EUS de işlem öncesi hazırlık, işlem sonrasında dikkat edilecek hususlar ve işleme bağlı olası yan etkiler klasik endoskopide olduğundan farklı değildir. EUS normal endoskopiden daha uzun sürebileceğinden (Ortalama 30dk) işlem sırasında olanları hissetmemeniz için size uyku verici ve ağrı kesici ilaçlar verilecektir. Bu ilaçlar nedeniyle işlem sonrasında da uyku hali devam edebileceğinden endoskopi laboratuarına size yardımcı olabilecek bir kişi ile birlikte gelmeniz, işlemin yapıldığı günün geri kalan saatlerinde otomobil kullanmak gibi dikkat gerektirecek işleri yapmamanız ve alkol almamanız tavsiye edilir. İşlem öncesinde aspirin, coumadin, kalp, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı ilaçları gibi düzenli olarak kullanılan ilaçlardan ve mevcut hastalıklardan doktorun mutlaka haberder edilmesi gerekir. İşlem sırasında çok nadir de olsa kanama ve delinme gibi ciddi komplikasyonlar ve kullanılan ilaçlara bağlı yan etkiler görülebilir. EUS işlemi için hataneye ayaktan gelen hastalar genellikle işlem sonrasında birkaç saat izlendikten sonra evlerine gönderilirler ve başka bir engel olmadığı taktirde ertesi gün normal günlük yaşamlarına dönebilirler.
Yemek borusundaki submukozal tümörün EUS ile görüntülenmesi
Yemek borusundaki submukozal tümörün EUS ile görüntülenmesi
Safra yollarındaki taşın EUS ile görüntülenmesi
Safra yollarındaki taşın EUS ile görüntülenmesi
Sorularınız için;
Prof.Dr.Ahmet Dobrucalı
0216 3505372